De opleiding Bedrijfskunde heeft het gedaan: klassen indelen op basis van voorkennis op het vak bedrijfseconomie. Uit onafhankelijk onderzoek blijkt namelijk dat havisten met bedrijfseconomie in het vakkenpakket het beter doen in economische opleidingen op onze hogeschool.
Mariska Oudwater is adviseur aansluiting bij Hogeschool Rotterdam en samen met drie collega’s zet zij zich in om de overstap van middelbare scholen en het mbo naar onze hogeschool zo optimaal mogelijk te maken. Elk van de collega’s is expert op een bepaald gebied, voor Mariska is dat de aansluiting van havo en het mbo naar onze economische opleidingen. Ook zijn ze alle vier contactpersoon voor een aantal instituten.
Mariska: “Bij docenten, decanen en andere belanghebbenden is algemeen bekend dat de vakken Nederlands en wiskunde struikelblokken kunnen zijn bij het doorstromen naar hoger onderwijs. Daarvoor bestaan al geruime tijd aansluitingsprojecten – tussen de hogeschool en het toeleverend onderwijs – en er wordt ook gewerkt aan doorlopende leerlijnen.
De aansluiting bij het vak (bedrijfs)economie is al enige tijd in beeld als aandachtspunt, maar we zijn relatief kort bezig om er ook wat mee te doen. We hoorden steeds vaker dat studenten die op de havo het vak bedrijfseconomie of M&O*) hadden gevolgd hun propedeuse sneller haalden dan studenten die het vak niet hadden gehad. Daarom besloten we hier verder in te duiken. Om te beginnen brachten we op basis van eigen cijfers (BMI Managementinformatie) de verschillen in beeld.
Op basis daarvan concludeerden we dat bij de 11 economische opleidingen die we meenamen in het onderzoek (er zijn er 12) het inderdaad zo was dat havisten met bedrijfseconomie in het pakket minder vaak uitvielen in het eerste jaar. Daarnaast zagen we bij 7 van de 12 opleidingen een hoger propedeuserendement van studenten mét bedrijfseconomie.”
Waarom sluit bedrijfseconomie beter aan bij onze economische opleidingen?
“Bij de hogeschool leiden we op voor de beroepspraktijk, en daarom gaan we veel meer in op kennis die nodig is voor de bedrijfsvoering in grote en kleine ondernemingen. Het vak (algemene) economie richt zich meer op de macro-economische ontwikkelingen van landen. Vandaar dat in onze curricula hier op de hogeschool logischerwijs een grotere bedrijfseconomische component zit dan dat er voorkennis van het vak economie gevraagd wordt. Maar op de havo is economie een verplicht vak in het profiel ‘Economie & Maatschappij’ en bedrijfseconomie niet.”
Hoe kan die aansluiting verbeteren?
“Daarvoor heb je meer informatie nodig dan alleen kwantitatieve data. De opleiding Bedrijfskunde wilde graag met ons onderzoeken of de stelling klopte. Het onderzoeksbureau The Next School heeft bij wijze van pilot voor ons in kaart gebracht hoe de modules in het hbo-curriculum aansluiten bij de inhoud van het examenprogramma economie en bedrijfseconomie op de havo. Die gegevens worden tegen elkaar afgezet zodat je kunt zien welke modules het beste aansluiten op het vak algemene economie en welke op bedrijfseconomie. Daaruit blijkt duidelijk dat in de opleiding Bedrijfskunde veel meer aansluiting bestaat met bedrijfseconomie.”
De opleiding Bedrijfskunde was een pilot voor het onderzoek. Wat hebben zij anders gedaan na dit onderzoek? Edwin Moor, opleidingsmanager van Bedrijfskunde: “Het is duidelijk dat de overstap van havo naar onze opleiding te groot is voor leerlingen die alleen economie in het eindexamenpakket gehad hebben. Dus zul je een deel van de stof die zij niet gehad hebben moeten aanbieden in het eerste jaar. Voor leerlingen die het vak wél hebben gevolgd is dat minder prettig, want als ze denken ‘dat weten we allemaal al’ voelen ze zich niet uitgedaagd, dat is ook niet goed. Wat wij dus na dit onderzoek gedaan hebben is twee ‘soorten’ eerste klassen samenstellen, afhankelijk van of de leerlingen wel of geen bedrijfseconomie in hun pakket hadden. Doordat we dit hebben onderzocht kunnen we het onderwijs meer personaliseren en daarmee genereren we hopelijk meer studiesucces. De eerste resultaten zijn hoopvol. Bovendien, door alle opleidingen dit onderzoek te laten doen, kunnen we studiekiezers beter voorlichten over wat ze kunnen verwachten.” grafiek hieronder: De mate waarin de cursussen van de opleiding Bedrijfskunde worden voorbereid door de examenprogramma’s van Economie en M&O/Bedrijfseconomie
Wat willen jullie als aansluitingsadviseurs graag veranderen?
Mariska: “In het samenwerkingsverband vo-ho werken we er al geruime tijd aan om meer bekendheid te geven aan het belang van bedrijfseconomie op de havo. We zouden graag zien dat elke student die instroomt bij een economische hbo-opleiding eindexamen heeft gedaan in bedrijfseconomie. Dat geldt ook voor opleidingen die niet bij de Hogeschool Rotterdam Business School horen, zoals Facility Management, Vastgoed en Makelaardij en Leisure Management want ook die opleidingen besteden veel aandacht aan bedrijfsprocessen. Het vak aanbieden op alle vo-scholen bij het profiel E&M zou daarbij helpen. Het belangrijkste vind ik dat leerlingen vóór de profielkeuze al op een goede manier kennis maken met het vak en horen hoe belangrijk het is om bedrijfseconomie te kiezen als ze later een economische opleiding willen gaan doen. Daarom zien we graag dat docenten en decanen in het vo de keuze voor BE warm adviseren.”
Hoe gaan we daar komen?
“Naast het informeren van vo-scholen over het belang van Bedrijfseconomie zou het heel goed zijn als onze eigen opleidingen zich bewust zijn van het belang van het vak. Opleidingen kunnen meer inzicht krijgen in de vakinhoudelijke aansluiting door het genoemde onderzoek te laten uitvoeren. Dat vraagt geen inzet van de opleiding, alleen vragen we hen de studiehandleidingen van het eerste jaar aan te leveren.
De resultaten hebben we al gepresenteerd bij verschillende managementteams, en ook de opleidingen Finance & Control, Accountancy en de Ad opleidingen Accountancy en Logistiek Management hebben het onderzoek laten uitvoeren hoe goed hun curricula aansluiten bij de eindexamenstof van de vooropleidingen. Als nog meer opleidingen dit willen doen kunnen we een compleet plaatje laten zien aan de studiekiezer, kunnen de opleidingen het onderwijs waar mogelijk personaliseren en draagt dit allemaal positief bij aan studiesucces. Ik hoop van harte dat we dit, zeker als we weer meer ‘naar buiten’ mogen, kunnen gaan realiseren.”
Heb je vragen of wil je meer weten over aansluiting van de voorlopleidingen op opleidingen van de hogeschool, neem dan contact op met Mariska Oudwater of haar collega’s van team Aansluiting.
*) Management & Organisatie (M&O) is in 2018 vervangen voor Bedrijfseconomie (BE). In 2020 heeft de eerste lichting havisten examen gedaan in BE